वीरेन्द्र जैसी । नेपालगन्ज । अघिल्लो आर्थिक वर्ष २०७८/८९ मा नेपालगन्ज भन्सार कार्यालयले साउन महिनामा लक्ष्यको १३१ प्रतिशत, भदौ महिनामा ९३ दशमलव ६८ प्रतिशत र असोज महिनामा लक्ष्यको १०१ दशमलव ३ प्रतिशत राजस्व असुल भएको थियो । तर चालु आर्थिक वर्ष २०७९÷८० को साउनमा ७५ दशमलव ७५ प्रतिशत, भदौ महिनामा ६४ दशमलव २५ प्रतिशत र असोज महिनामा ५४ दशमलव ८६ प्रतिशत राजस्व असुली भएको छ । यो गत वर्षको तुलनामा लक्ष्यको निकै कम असुली हो ।
राजस्व असुलीमा कमी आउनुमा व्यवसायी एवम् सम्बद्धहरु तस्करहरुका लागि भन्सार खुकुलो हुनु मुख्य कारण रहेको बताउँछन् । भन्सार प्रशासनले इमान्दारीपूर्वक काम नगरेको आरोप पनि लाग्दै आएको छ । नेपालगन्ज भन्सारका प्रमुख नरबहादुर थापा भने यस वर्ष राजस्व असुलीमा कमी आउनुमा सरकारले केही वस्तुहरुमा लगाएको प्रतिबन्ध र व्यवसायमा आएको गिरावट मुख्य कारण रहेको बताउँछन् । ‘सामान नै आयात भइदिएन भने इमान्दारिता केमा देखाउने । अहिले समानको आयातमै कमी आएकोले भन्सार असुली घटेको हो,’ थापाले भने । उनले नेपालगन्ज मात्रै नभइ देशभरिका सबै भन्सारहरुमा राजस्व असुलीको अवस्था उस्तै रहेको बताए । थापाले अब केही प्रतिशत असुली बढ्ने अपेक्षा गरिएको बताउँछन् ।
तथ्यांक हेर्दा पनि ठूला भन्सारका रूपमा रहेका विराटनगर, वीरगन्ज र भैरहवा भन्सार कार्यालयको राजश्व असुलीको अवस्था पनि यस्तै छ । वीरगन्ज भन्सार गत आर्थिक वर्षको साउनमा ९९ दशमलव ५ प्रतिशत असुली भएकोमा यस वर्ष ८५ दशमलव ५ प्रतिशत मात्रै असुली भएको छ भने भदौमा अघिल्लो वर्ष ११३ प्रतिशत असुली भएकोमा यसवर्ष ७३ प्रतिशत र अघिल्लो असोजमा १२० प्रतिशत असुली भएकोमा यस वर्ष मात्र ५७ दशमलव १ प्रतिशत असुली भएको छ ।
उता, विराटनगरमा अघिल्लो आर्थिक वर्षका पहिला तीन महिनामा क्रमशः ९७, ९३, ९३ प्रतिशत असुली भएकोमा यस वर्ष क्रमशः ८० दशमलव ९, ६५ दशमलव २३ र ५५ दशमलव १३ प्रतिशत असुली भएको छ । भैरहवामा अघिल्लो वर्ष क्रमशः १०५ दशमलव ५८, १०९ दशमलव ५९ र असोजमा ११२ दशमलव ८ प्रतिशत असुली भएकोमा यस वर्ष क्रमशः ७० दशमलव ९८, ६६ दशमलव ९३ र ४१ दशमलव ४६ प्रतिशतमात्रै असुली भएको छ ।
अवैध सामान ओसारपसार बढ्दै जाँदा पनि भन्सारको कर कम संकलन भएको हुन सक्ने स्थानीयको भनाइ छ । ‘दैनिक लाखौँ मूल्य बराबरका सामान अवैधरुपमा ओसारपसार हुन्छ,’ नाम नबताउने सर्तमा भन्सार नजिकै घर भएका एकजनाले भने, ‘तस्करी बढ्दा कर त स्वतहः घट्ने भइहाल्यो ।’ अहिले भन्सारका कर्मचारीहरु कर संकलनभन्दा मिलोमतोमा सामान ओसारपसार गर्ने काममा संलग्न भएको उनको आरोप छ । उनको आरोपको नजिक माथि उल्लेखित तथ्यांकले पु¥याउँछ । भन्सारमा तस्करी र अवैध सामान ओसारपसार गर्ने हो भने करको लक्ष्य सहजै भेटाउने सकिने कतिपयको भनाइ छ ।
केही दिनअघि भन्सार नतिरेको भन्दै समान बरामद गरिएकी एक महिलालाई राति फोन गरेर ब्लाकमेल गर्न खोज्ने व्यक्ति भन्सारका कर्मचारी नरहेको पाइएको भन्सार प्रमुख नरबहादुर थापाले बताए ।
त्यसरी फोन गरिएको नम्बर भन्सारका कुनै पनि कर्मचारीको नरहेको पाइएको उनले बताए । भन्सारका कर्मचारी नरहेको हुँदा थप कारबाही अघि बढाउन नसकिएको उनको भनाइ छ । ती व्यक्ति को हुन् भन्ने पहिचान पनि नभएको थापाको भनाइ छ ।
गत शनिबार कालीकोट घर भई सुर्खेत बस्दै आएकी महिलाले भारतबाट सामान किनेर फर्किँदा भन्सारको यात्रु शाखामा शुल्क तिर्नुपर्दैनन भन्दै आफूलाई कर्मचारी बताउने एक व्यक्तिले मोबाइल नम्बर दिएर पठाएका थिए ।
पनि नम्बर लिएका ती व्यक्तिले महिलाको सामान बाटोमा समातिएपछि राति फोन गरेर आफूलाई भेट्न आएमा सामान छुटाइदिने बताएका थिए । उनले यस विषयमा भन्सार कार्यालयमा जाहेरी दिएकी थिइन् ।
ती महिलालाई ब्ल्याकमेल गर्न खोज्ने व्यक्तिसँग मिसन टुडेको टेलिफोन संवाद भएको छ । उनको मोबाइल नम्बरमा सम्पर्क गर्दा उनले परिचय खुलाउन चाहेनन् । बरु आफूले ती महिलालाई सहयोग गर्न चाहेको तर्क गरे । उनले आफूले नाकामा सबैले सहयोग मागेमा सहयोग गरिदिने गरेको बताए । उनी आफू भन्सारको कर्मचारी भने नभएको बताउँछन् ।
भन्सार नजिकका स्थानीयहरुका अनुसार नाकामा यसरी सहयोगका नाममा ब्ल्याकमेल गर्न खोज्नेहरु सक्रिय छन् । उनीहरुको कर्मचारीसँग पनि साँठगाँठ हुने गरेको छ । ती व्यक्ति पनि आफूले कर्मचारीलाई ‘रिक्वेस्ट’ गरेर अप्ठ्यारोमा परेकालाई सहयोग गर्ने गरेको बताउँछन् । ‘मैले त रिक्वेस्ट गरेर केही हुन्छ भने गरिदिने हो । मेरो खासै त्यस्तो छैन,’ उनले भने ।
